Wypadki komunikacyjne nie zawsze kończą się tylko uszkodzeniem samochodu czy drobnymi obrażeniem cala. Niekiedy w ich wyniku kierowca, pasażer, pieszy lub rowerzysta ponoszą śmierci. Strata bliskiej osoby w wypadku drogowym zawsze jest traumatycznym i trudnym przeżyciem dla najbliższych. Wiąże się z cierpieniami psychicznymi i fizycznymi, a nierzadko również, ze stratami majątkowymi. W takich sytuacjach poszkodowani mogą ubiegać się o odszkodowanie oraz zadośćuczynienie za doznane krzywdy. I chociaż rekompensaty finansowe nie zwrócą bliskiej osoby, to pomogą uporać się ze stratą i powrócić do normalnego funkcjonowania. Zobacz jak starać się o odszkodowanie za śmierć bliskiego w wypadku komunikacyjnym.
Czym różni się odszkodowanie od zadośćuczynienia?
Odszkodowanie i zadośćuczynienie to dwa odrębne świadczenia, które można otrzymać w przypadku śmierci bliskiej osoby w wypadku. Odszkodowanie jest odpowiedzią na powstałe straty majątkowe. Może być wypłacone, jeśli bliscy w wyniku śmierci osoby poszkodowanej podnieśli koszty np. pogrzebu, wcześniejszego leczenia lub w wyniku złej kondycji musieli podjąć kosztowne leczenie np. psychiatryczne czy psychologiczne. Leczenie to musi być następstwem utraty bliskiej osoby.
Zadośćuczynienie to natomiast jednorazową rekompensatą, która wypłacana jest za krzywdy związane ze śmiercią bliskiej osoby. Celem zadośćuczynienia jest wynagrodzenie cierpień psychicznych, bólu doznanego po stracie bliskiej osoby czy utratę więzi z poszkodowanym.
Oznacza to, że te dwa świadczenia są od siebie niezależne i można starać się zarówno o odszkodowanie, jak i zadośćuczynienie.
Kto może starać się o odszkodowanie/zadośćuczynienie za śmierć bliskiej osoby w wypadku?
O wypłatę zadośćuczynienia lub odszkodowanie mogą ubiegać się członkowie najbliżej rodziny. Zastosowanie ma tu ustawowa kolejność dziedziczenia. A więc w pierwszej kolejność z roszczeniem występuje współmałżonek, dzieci, rodzice, rodzeństwo. Kluczowa znaczenie ma mu również więź uczuciowa oraz bliskość relacji ze zmarłym poszkodowanym. W praktyce oznacza to, że krąg osób, które mogą starać się o wypłatę rekompensaty, rozszerza się. Uprawnionymi mogą być również dziadkowe, ojczym, pasierb, zięć czy synowa.
Gdzie składać wnioski o odszkodowanie za śmierć bliskiej osoby w wypadku samochodowym?
W przypadku, gdy sprawca śmiertelnego wypadku jest znany, swoje roszczenie należy przedstawić jego firmie ubezpieczeniowej. Odszkodowanie i zadośćuczynienie w ustalonej wysokości zostanie wypłacone z polisy OC sprawy. W przypadku gdy winny śmiertelnego wypadku uciekł z miejsca zdarzenie i nie można ustalić jego tożsamości lub też nie posiadał ważnej polisy OC, ze swoimi roszczeniem należy się skierować do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Instytucja ta zabezpiecza interesy osób poszkodowanych oraz ich najbliższych właśnie na takie okoliczności.
W przypadku, gdy kierowca miał wykupione ubezpieczenie komunikacyjne NNW (od następstw nieszczęśliwych wypadków) rodzina zmarłego poszkodowanego może starać się również o wypłatę rekompensaty z tej polisy. Wysokość świadczenia będzie jednak niższa niż w przypadku odszkodowań z ubezpieczeń OC sprawcy. O odszkodowanie NNW mogą starać się przede wszystkim bliscy pasażera, który poniósł śmierć w wypadku samochodowym.
W jakim czasie można ubiegać się o odszkodowanie za śmierć bliskiej osoby?
Ustawodawca w zakresie terminów ubiegania się o odszkodowanie lub/i zadośćuczynienie za śmierci bliskie osoby w wypadku samochodowym działa na korzyść poszkodowanych. Terminy te są bardzo długie. Standardowy okres, w którym można wystąpić z roszczeniami to 3 lata od momentu, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie lub o sprawcy, który jest zobowiązany do jej naprawienia. Najczęściej 3 lata liczą się od dnia wypadku, w którym zginęła bliska osoba. Inaczej wygląda to w przypadku małoletnich poszkodowanych. W myśl przepisów mogą oni ubiegać się o wypłacenie rekompensaty 2 lata po uzyskaniu pełnoletności. Takie prawo mają np. nieletnie dzieci rodziców, którzy zginęli w wypadkach samochodowych po 10 sierpnia 2007 roku, czyli po nowelizacji Kodeksy Cywilnego. Odmienne terminy obowiązują również tych, którzy bliskich stracili w wypadkach samochodowych będących wynikiem przestępstwa. Tutaj roszczenia przedawniają się dopiero po 20 latach od dnia jego popełnienia.
Wydłużone terminy starania się odszkodowanie za śmierć bliskiej osoby sprawiają, że poszkodowani (najbliżsi) z roszczeniem mogą wystąpić już po opadnięciu emocji oraz przejściu przez pierwsze fazy żałoby. Czas, który daje im ustawodawca, pozwala również na przemyślenie i wycenienie strat, jakie się poniosło. I chociaż w przypadku śmierci bliskiej osoby trudno mówić o przeniesieniu bólu i cierpienia na konkretne kwoty to poszkodowani powinni to zrobić w swoim wniosku o odszkodowanie/zadośćuczynienie. Jeśli poszkodowani nie wskażą wysokości swojego roszczenia, ubezpieczyciel wycenia je według własnego uznania. Należy tutaj wspomnieć, że wycena szkód przez ubezpieczyciela zazwyczaj jest niekorzystna dla poszkodowanych.
