W przypadku uszkodzenia ciała czy wywołania rozstroju nerwowego poszkodowanemu przysługuje prawo do zadośćuczynienia. Jest ono rekompensatą za doznane krzywdy. Jego wypłatę regulują przepisy zawarte w Kodeksie Cywilnym, a dokładnie art. 444 i 445. Szczegółowo mówią one m.in. o tym, w jakim terminie można starać się o roszczenie i po jakim czasie się ono przedawnia.
Kiedy przedawnia się roszczenie o zadośćuczynienie?
Kodeks Cywilny stanowi, że termin, w jakim można starać się o zadośćuczynienie, za naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolony wynosi 3 lata. Czas ten liczony jest od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie oraz osobie zobowiązanej do jej naprawienia. Przepisy Kodeksu Cywilnego warunkują również, że czas dochodzenia rekompensaty z tytułu zadośćuczynienie nie może być dłuższy niż 10 lat, od terminu, w jakim nastąpiło wywołujące szkodę zdarzenie. Wyjątek stanowi tutaj sytuacja, kiedy szkoda wynikła z przestępstwa – zbrodni lub występku. Wtedy to roszczenie przedawnia się po 20 latach i nie mają tu zastosowania przepisy mówiące o terminie dowiedzenia się o szkodzie czy osobie zobligowany do jej naprawienia.
Przedawnienie roszczeń do zadośćuczynienia dla osoby małoletniej
Przepisy Kodeksu Cywilnego określają również, w jakim terminie o odszkodowanie może starać się osoba małoletnia, która doświadczyła uszczerbku na zdrowiu. W myśl przepisów termin przedawnienia upływa nie wcześniej niż 2 lata po uzyskaniu przez nią pełnoletności. Te reguły nie mają jednak zastosowania w przypadku zadośćuczynienia dla osoby małoletniej. Oznacza to, że nie może ona występować o uzyskaniu pełnoletności o zadośćuczynienie, a jedynie o odszkodowanie, jeżeli szkoda jest majątkowa.
Przepisy dotyczące przedawniania prawa do roszczeń z tytułu zadośćuczynienia
Do ustalenia terminu przedawnienia roszczeń o zadośćuczynienie stosuje się przepisy natury ogólnej. Zgodnie z art. 118 Kodeksu Cywilnego w przypadku, gdy przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawniania liczony jest jako 10 lat, a termin przedawnienia dla roszczeń o świadczeniach okresowych oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej 3 lata. Interpretacja tego przepisu mówi więc, że przedawnianie roszczenia o zadośćuczynienie wynosi 10 lat. Terminu tego nie da się skrócić lub wydłużyć przez jakiekolwiek działania. Czas liczony jest od dnia, w którym roszczenie stało się wykonalne, czyli, w którym poszkodowany dostąpił szkody.
Konsekwencje z przekroczenia terminu prawa do zadośćuczynienia
Osoby, które chcą otrzymać zadośćuczynienie, muszą ściśle przestrzegać ustalonych terminów. W przypadku, gdy roszczenie o zadośćuczynienie jest złożone później, niż mówią wymagane terminy ten, przeciwko komu się występuje, może uchylić się od jego zapłacenia. Wtedy otrzymanie zadośćuczynienia wiąże się z dobrą wolą sprawcy i koniecznością zrzeczenia się przez niego prawa do zarzutu przedawnienia. Takiego zrzeczenie nie może on jednak dokonać przed upływem terminu przedawniania się prawa do zadośćuczynienia.
